Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
-
Urodzona w getcie Bieta Ficowska: Na drogę na aryjską stronę dostałam srebrną łyżeczkę. Gdy ją trzymam, to jakbym brała mamę za rękę
Trzymam ją w szkatułce. Przetrwała liczne zawieruchy i przeprowadzki, i jest teraz takim moim skarbem. Czasem przynosi mi szczęście. Ta łyżeczka jest jedynym przedmiotem, który łączy mnie z przeszłością, bo wiem, że w lipcu 1942 roku rodzice trzymali ją w ręku. Rozmowa z urodzoną w getcie Elżbietą Ficowską, najmłodszym dzieckiem uratowanym dzięki Irenie Sendlerowej.
-
Noemi Łakatosz: Dawniej zastanawiałam się, czy mówić o tym, kim jestem. Chciałam być po prostu jak inne dzieci
- Znam przypadki, gdy dziecko umieszczane jest w klasie specjalnej, bo szkoła jest z góry uprzedzona i przekonana, że sobie nie poradzi. Czasem romski uczeń ląduje w klasie integracyjnej, bo jest tam już jego brat i kuzyn, więc dyrekcja decyduje, że tak będzie dla niego "lepiej" - z animatorką kultury romskiej, Noemi Łakatosz rozmawia Paula Szewczyk.
-
Iryna Dovgan, Ukrainka: Nie myślałam o życiu ani o tym, ilu ich przyjdzie. Chciałam po prostu umrzeć szybko
"Założyli mi na głowę worek, ręce za plecami skuli kajdankami. Już nie myślałam o życiu ani o tym, ilu ich przyjdzie - opowiada Iryna Dovgan, Ukrainka uprowadzona i torturowana przez rosyjskich separatystów. Życie uratowało jej zrobione ukradkiem zdjęcie, które obiegło świat.
-
Na bycie Romką zdecydowałam się zupełnie świadomie. I nigdy tej decyzji nie żałowałam
Agnes Szmidt, Romka: Mama była Polką, pochodziła z tak zwanej dobrej rodziny. A tu nagle ciąża i dziecko z "Cyganem"? To był WSTYD. Proszę tak zapisać, wielkimi literami. Na Romów patrzono wtedy jak na ludzi gorszej kategorii
-
Trauma inna niż wszystkie. "Miałam 16 lat, impreza, nie chciałam krzyczeć, żeby nie wyjść na cnotkę"
"Widzę, w ile mitów na temat seksu wierzyłam. Że od pewnego momentu mężczyzna nie może się powstrzymać". Rozmowa z Małgorzatą Bajko i Jagną Kaczanowską, autorkami książki "My też. Rozmowy o wychodzeniu z traumy seksualnej"
-
Z czasem tracimy znaczenie. Zaczyna się niewinnie: "Możesz mi przekonwertować to zdjęcie, syneczku?"
Samotność wymaga silnego "ja". Pakt ze swoją samotnością jest warunkiem dobrej starości. Rozmowa z Katarzyną Sobczuk, filozofką i artystką.
-
Gdy w szkole coś ginęło, była główną podejrzaną. Przecież "wiadomo, że Romowie kradną"
Pamiętam, byłam świeżo po studiach. Nowa praca, międzynarodowe towarzystwo tolerancyjnych ludzi. Gdy usłyszeli, że jestem Romką, zaczęli się ode mnie odsuwać. Zabierać telefony z biurek i chować. Tego samego dnia się zwolniłam. Rozmowa z Oleną Vaidalovych, romską aktywistką
-
Ona po wypadku jest sparaliżowana, on ją poniża. Rodzina to akceptuje, bo "każdy by się załamał"
Ostatnio zaczął ją zdradzać. To też jest akceptowane przez bliskich, bo przecież nie będzie "kochał się z kłodą". Rozmowa z pedagożką i edukatorką seksualną Renatą Orłowską
-
Sylwia przechodzi detranzycję: Nie chcę myśleć, że tranzycja to był błąd
Byłam bardzo wrażliwa, nieodporna na krytykę, miałam zerowe poczucie wartości. W jakimś sensie transpłciowość była rodzajem ucieczki w jakieś inne życie, może lepsze.
-
Sonia Styrkacz: Pełnoskalowa wojna w Ukrainie otworzyła puszkę Pandory polskiego antycyganizmu
Romowie uciekający z Ukrainy doświadczali wykluczenia na każdym etapie drogi. Na granicy byli traktowani gorzej niż inni uchodźcy. Znam przypadki, gdy w ośrodkach pomocowych Romowie często spychani byli na margines, gdzie musieli walczyć o miejsce w kolejce po jedzenie. Rozmowa z psycholożką Sonią Styrkacz
-
Australia jest jak moja druga matka, ale nie jest mi już dobrze w niej mieszkać, wiedząc, ile zła działo się tu ludziom
Nie chcę żyć w zakłamaniu. W Australii nigdy nie będę u siebie, bo ta kraina nie należy do białych.
-
Żona komendanta Auschwitz nie pytała męża o pracę. W przyobozowej willi żyła jak królowa
Hedwig Höss dbała, by dzieci chodziły schludnie ubrane. Wkładała im ubranka po innych dzieciach, które obok domu zabijał ich tata. W filmie "Strefa interesów" wcieliła się w nią Sandra Hüller.
-
Miałam 13 lat, kiedy pierwszy raz zakochałam się w dziewczynie i to wypierałam. Wręcz się za to uczucie gnoiłam
Sama miałam w sobie bardzo dużo autohomofobii. Uważałam, że jak laski się całują, to jest zboczone i obrzydliwe. I bardzo długo tak myślałam o sobie, nie dopuszczałam myśli, że bycie lesbijką jest OK
-
Połączyło ich marzenie o wolnej Polsce. Ale gdy Piłsudski wyznał Oli miłość, był żonaty. Wybuchł skandal
Nie wszyscy pochwalali ich związek. Szczególnie ci, którzy znali żonę Piłsudskiego, Marię. On mówił o ich relacji "tragiczny trójkąt", ona konsekwentnie aż do swojej śmierci odmawiała mu rozwodu.
-
Frances H. Arnold: Gdy dowiedziałam się, że dostałam Nobla, zadzwoniłam do synów, ale żaden nie odebrał
Nie odzywam się tylko wtedy, gdy nie znam odpowiedzi. Jeśli znam, nie zamierzam milczeć. Rozmowa z Frances H. Arnold*, inżynierką, laureatką Nagrody Nobla
-
Sąsiedzi o głuchych rodzicach Magdy mówili "małpy". Gdy matka zapytała jej, czy się ich wstydzi, powiedziała prawdę: tak
Sąsiedzi niejednokrotnie składali na jej rodzinę skargi. Że szurają krzesłami, zamykają głośno drzwi. Otoczenie odbierało te dźwięki jako hałas, a rodzice dziewczyny tak po prostu żyli. Bo nie słyszeli siebie nawzajem. Rozmowa z Anną Goc, reporterką, autorką książki "Głusza"
-
Psycholożka: Miał być komplement, a wychodzi agresja. To, że subtelna, nie znaczy, że nie boli
Jeżeli mamy emocje zamknięte w piwnicy, pseudokomplement może być próbą ich uniknięcia - lęku, zazdrości, poczucia niższości. Rozmowa z psycholożką Danutą Golec
-
Kierowca jest panem na drodze. Brawurową jazdą rekompensuje sobie inne braki
"Kierowcy są przekonani, że wolno im więcej, bo są w ruchu drogowym ważniejsi". Przypominamy rozmowę z reporterem Bartoszem Józefiakiem, autorem książki "Wszyscy tak jeżdżą"
-
W 10 osób w jednym pokoju. Młodzi nie mogą iść na swoje, bo mają "zły" wygląd
Co robi dla siebie? To pytanie ją zaskakuje. Nie wie, co to jest odpoczynek. Czasem myśli, że po prostu jej przeznaczeniem jest opiekować się innymi.
-
Latami próbowała namówić ojca na malowanie. Zaczął jako 70-latek i nie przestał już do śmierci
Majer Kirszenblatt chciał ocalić żydowski Opatów od zapomnienia. Wiedział, że po Zagładzie nie ma wielu pamiętających to, co on
